Τι συμβαίνει με το Εθνικό Σύστημα Υγείας 33 χρόνια μετά την ψήφιση του Ιδρυτικού Νόμου 1397/83 και 31 χρόνια από την έναρξη της εφαρμογής του ;
«Διαλύεται ; Κατεδαφίζεται ; Καταρρέει ;» όπως ισχυρίζεται η ΠΟΕΔΗΝ, η ΝΔ, το ΠΑΣΟΚ – το οποίο κατέθεσε και επίκαιρη επερώτηση στη Κυβέρνηση καταλογίζοντάς της « απραξία, αστοχίες… ανυπαρξία οποιουδήποτε ολοκληρωμένου προγράμματος για την Υγεία» ;
Η ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΤΗΣ ΜΝΗΜΟΝΙΑΚΗΣ ΕΠΙΒΑΡΥΝΣΗΣ, ΤΗΣ ΑΠΑΞΙΩΣΗΣ, ΤΗΣ ΚΑΤΕΔΑΦΙΣΗΣ
Το Εθνικό Σύστημα Υγείας δέχθηκε βαρύτατα πλήγματα από τις δεσμεύσεις και την απόλυτη προσήλωση των Κυβερνήσεων ΠΑΣΟΚ – ΝΔ στους λογιστικούς στόχους των πρώτων Μνημονίων.
Αιφνίδια διακόπηκε η προώθηση της Προγραμματικής Σύμβασης της 1ης – 12 – 2008 μεταξύ του τότε Υπουργού Υγείας της ΝΔ Δημήτρη Αβραμόπουλου και της ΟΕΝΓΕ για σχεδιασμό μέτρων που ενίσχυαν τη στελέχωση του ΕΣΥ και βελτίωναν τις συνθήκες εργασίας – εφημερίας – αμοιβής των νοσοκομειακών γιατρών.
Καταργήθηκε ο Νόμος 3754/ 2009 και άρχισε η σταδιακή απαξίωση και κατεδάφιση του ΕΣΥ με τη δραματική περικοπή της χρηματοδότησής του στο 40% περίπου των λειτουργικών δαπανών, το κλείσιμο 11 Νοσοκομείων, τις συγχωνεύσεις – καταργήσεις Τμημάτων, το πάγωμα μέχρι μηδενισμού των προσλήψεων γιατρών – νοσηλευτικού – εργαστηριακού – διοικητικού προσωπικού σε όλες τις δημόσιες δομές υγείας, την απόλυση 2500 γιατρών του πρώην ΙΚΑ – ΕΟΠΥΥ…
Η κατάσταση αυτή συνοδευόμενη από τη διαιώνιση των μακροχρόνιων στρεβλώσεων – των δυσλειτουργιών – της σπατάλης πόρων – των συναλλαγών – της διαφθοράς, από τη μαζική φυγή των νέων γιατρών στο εξωτερικό και από αθρόες συνταξιοδοτήσεις μη αναπληρούμενες, οδήγησε στη τραγική υποβάθμιση του δημόσιου συστήματος υγείας,
στην πριμοδότηση του ιδιωτικού τομέα – της εμπορευματοποίησης, στην αύξηση των ιδιωτικών δαπανών υγείας των πολιτών από τη τσέπη τους, σε εφιαλτικές ελλείψεις – η εικόνα που περιγράφει η ΠΟΕΔΗΝ είναι αποτέλεσμά τους, στην αδυναμία χρησιμοποίησης πάνω από 150 έτοιμων κλινών ΜΕΘ, σε λειτουργική απορρύθμιση των Νοσοκομείων, των Κέντρων Υγείας, των Μονάδων του ΠΕΔΥ, ιδιαίτερα στις παραμεθόριες – τις δυσπρόσιτες ορεινές περιοχές και τα Νησιά που δέχονταν πρόσθετη επιβάρυνση από τα προσφυγικά – μεταναστευτικά κύματα.
ΜΕΤΡΑ ΣΤΗΡΙΞΗΣ – ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗΣ ΤΟΥ Ε.Σ.Υ.
Η κυβερνητική αλλαγή την 25 – 1 – 2015 προκάλεσε μια συνολική επανεκτίμηση της κυβερνητικής στάσης έναντι των υπηρεσιών υγείας στη χώρα, έναντι του ΕΣΥ και των μνημονιακών δεσμεύσεων.
Η επίσκεψη του Πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα στο Υπουργείο Υγείας την 2 Απρίλη του 2015 σηματοδότησε τη ριζική τροποποίηση των κυβερνητικών προτεραιοτήτων και μια σημαντική τομή καθολικής κάλυψης του πληθυσμού στις δημόσιες δομές υγείας, ελεύθερης – δωρεάν πρόσβασης όλων των ανασφάλιστων Ελλήνων πολιτών – των οικογενειών τους, των προσφύγων, των μεταναστών χωρίς χαρτιά που ανήκουν σε ευάλωτες ομάδες (περίπου 2,5 εκατ. ανθρώπων ), οικονομικής στήριξης – ανάταξης του ΕΣΥ σε αντίξοες συνθήκες και ενίσχυσής του με ανθρώπινο δυναμικό.
Συγκεκριμένα αυτά που πραγματοποιούνται :
• Αυξήθηκε κατά 150 εκατ. Ευρώ η κάλυψη των λειτουργικών δαπανών των Νοσοκομείων για το 2015 και κατά 300 εκατ. Ευρώ για το 2016 ( από 1,388 δις ευρώ στα 1,672 δις ευρώ ). Τα όρια δαπανών των ΥΠΕ για λειτουργικές ανάγκες των Μονάδων του ΠΕΔΥ και των Κέντρων Υγείας αυξήθηκαν κατά 34 εκατ. Ευρώ. Αυξήθηκε η χρηματοδότηση των Νοσοκομείων από τον ΕΟΠΥΥ. Υπογράφηκε σύμβασή του με τις ΥΠΕ για αγορά δημόσιων υπηρεσιών πρωτοβάθμιας περίθαλψης.
• Αποπληρώνονται μέχρι τέλους του 2016 1,1 δις ευρώ ανεξόφλητων οφειλών των Νοσοκομείων προς τους προμηθευτές τους
• εξασφαλίστηκαν από τη Κομισιόν 24,2 εκατ. Ευρώ για την υγειονομική κάλυψη των προσφύγων και μεταναστών στις δομές του ΕΣΥ και στα Κέντρα Φιλοξενίας
• ο ΕΟΠΥΥ συνεχίζει απρόσκοπτα τη νέα διαδικασία ελέγχου και αποζημίωσης των παρόχων του. Ενταλματοποιήθηκαν ήδη οι δαπάνες και του Απριλίου 2016 και βελτιώνεται περαιτέρω η λειτουργικότητα με εφαρμογή αυτοματοποιημένων διαδικασιών. Καθιερώθηκε Επιτροπή Διαπραγμάτευσης.
• ΠΡΟΣΛΗΨΕΙΣ : Τοποθετήθηκαν στα Νοσοκομεία 442 μόνιμοι γιατροί ΕΣΥ προηγούμενων διαγωνισμών που είχε ολοκληρωθεί η κρίση τους, 187 διασώστες του ΕΚΑΒ, 1038 επικουρικοί γιατροί – συνεχώς διευρύνεται ο αριθμός τους.
Τοποθετούνται 985 μόνιμοι νοσηλευτές και λοιπό προσωπικό, καθώς και 585 επικουρικό προσωπικό. Προκηρύχτηκαν 760 θέσεις μόνιμων γιατρών ΕΣΥ. Διορίζονται στις ΜΕΘ 100 γιατροί και 400 νοσηλευτές από πρόγραμμα του ΚΕΕΛΠΝΟ και προκηρύχτηκαν άλλες 850 θέσεις με 8μηνες συμβάσεις για την υγειονομική κάλυψη των προσφύγων.
Προσλήφθηκε επικουρικό υγειονομικό προσωπικό 141 ατόμων στα Νησιά υποδοχής προσφύγων. Αποστάλθηκε στο ΑΣΕΠ η κατανομή 1538 θέσεων μόνιμου νοσηλευτικού και άλλου προσωπικού – κυρίως από κυλιόμενους πίνακες του ΑΣΕΠ.
Εγκρίθηκε η Πράξη Υπουργικού Συμβουλίου για άλλες 1200 θέσεις μόνιμου προσωπικού – 800 νοσηλευτικού, 345 διαφόρων ειδικοτήτων, 40 πληρωμάτων ασθενοφόρων, 15 στο Ελληνικό Κέντρο Ψυχικής Υγιεινής, για τα Νοσοκομεία του Κέντρου.
• Ιδρύθηκε και λειτουργεί το Γ.Ν.ΘΗΡΑΣ με συμπλήρωση του κανονισμού εσωτερικής οργάνωσης της ΑΕΜΥ Α.Ε. και διασφάλιση του δημόσιου χαρακτήρα του Νοσοκομείου. Το Γ.Ν.ΘΗΡΑΣ εφημερεύει καθημερινά για τον Νομό Κυκλάδων.
Στελεχώνεται ήδη από 27 γιατρούς, 53 νοσηλευτές, 53 εργαστηριακό και λοιπό προσωπικό. Στον 1ο μήνα λειτουργίας του αντιμετωπίστηκαν 2764 επείγοντα περιστατικά, εξυπηρετήθηκαν στα Τακτικά Ε.Ι. 3395 ασθενείς, πραγματοποιήθηκαν 580 εργαστηριακές εξετάσεις σε εξωτερικούς ασθενείς, έγιναν 406 επεμβάσεις στο σηπτικό χειρουργείο και 4 στο κεντρικό χειρουργείο.
• Δημιουργούνται νέες Κλινικές – Πνευμονολογική Γ.Ν.ΤΡΙΚΑΛΩΝ, Μονάδες – ΜΕΘ στο Γ.Ν.ΚΟΡΙΝΘΟΥ – αύξηση κλινών στη ΜΕΘ του Γ.Ν.ΤΡΙΚΑΛΩΝ…
• Δόθηκαν κίνητρα στους γιατρούς που επιλέγουν να υπηρετήσουν σε κενά ιατρεία άγονων, νησιωτικών και προβληματικών περιοχών
• Διευκολύνθηκε η διαδικασία της στελέχωσης, των κρίσεων και των διορισμών των γιατρών του ΕΣΥ στα Νοσοκομεία, στα Κέντρα Υγείας, στις Μονάδες του ΠΕΔΥ. Αποφασίστηκε η χορήγηση ειδικής άδειας στους εισηγητές – κριτές, αυξήθηκε το όριο ηλικίας για τη κατάληψη θέσης Επιμελητή Β στα 50 χρόνια, Επιμελητή Α στα 55 χρόνια, Διευθυντή στα 60 χρόνια.
Δόθηκε η δυνατότητα στον Υπουργό Υγείας να εγκρίνει τη προκήρυξη θέσεων γιατρών ΕΣΥ και στους βαθμούς του Επιμ. Α και του Διευθυντή μετά από αιτιολογημένες προτάσεις. Ρυθμίστηκε η λειτουργία των Συμβουλίων Προσλήψεων – Κρίσεων.
• Παρατάθηκαν οι συμβάσεις του επικουρικού ιατρικού και άλλου προσωπικού του ΕΣΥ μέχρι 30/9/2017
• Διασφαλίστηκε η παραμονή των ειδικευόμενων στα Νοσοκομεία μέχρι και 4 εξάμηνα μετά τη λήξη του χρόνου ειδίκευσης.
• Διευκολύνθηκαν οι νέοι γιατροί για την έναρξη της ειδίκευσής τους στα Νοσοκομεία, κυρίως της Περιφέρειας
• Μονιμοποιήθηκαν οι Ειδικευμένοι Γενικής Ιατρικής που διορίστηκαν σε θέσεις Ιατρών υπηρεσίας υπαίθρου μετά την 1 – 1 – 2010.
• Ψηφίστηκε η τοποθέτηση επικουρικών γιατρών για τη κάλυψη αναγκών Στρατιωτικών Νοσοκομείων
• Ρυθμίστηκε η νόμιμη λειτουργία των ΔΣ των Νοσοκομείων στις περιπτώσεις αποχωρήσεων Διοικητών
• Εξουσιοδοτήθηκαν οι Διοικητές των ΥΠΕ να προεγκρίνουν δαπάνες τους για να εξασφαλιστεί ο εφοδιασμός των Μονάδων Υγείας και η εύρυθμη λειτουργία τους. Νομιμοποιήθηκαν οι δαπάνες των ΥΠΕ που πραγματοποιήθηκαν από 1-1-15 έως 31-12-15 για τη κάλυψη αναγκών του Πρωτοβάθμιου Συστήματος Υγείας
• Καθιερώθηκε η κατάρτιση Λίστας Χειρουργείου με αξιόπιστο τρόπο για την έγκαιρη αντιμετώπιση των ασθενών και για να σταματήσει κάθε υπόνοια συναλλαγής.
• Συγκροτήθηκε Επιτροπή Ελέγχου Προστασίας των δικαιωμάτων των Ληπτών Υπηρεσιών Υγείας και θεσπίστηκαν Διαμεσολαβητές Υγείας και Συντονιστές Υπηρεσιών Υγείας για ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού.
• Καθιερώθηκε η εφημερία μικτού τύπου και για τις αργίες για όλο το επιστημονικό προσωπικό των Νοσοκομείων. Προσδιορίστηκε ότι το ωράριο είναι 6ωρο, συνεχές, πρωϊνό και συνεχίζεται με εφημερία ετοιμότητας. Ρυθμίστηκαν ζητήματα της εφημερίας του ιατρικού και λοιπού επιστημονικού προσωπικού του ΕΣΥ και των ειδικευόμενων γιατρών που είναι αλλοδαποί υπότροφοι, για να εξασφαλιστεί η εύρυθμη λειτουργία των Νοσοκομείων, να προστατευτούν οι εργασιακές σχέσεις και οι συνθήκες εφημερίας. Αποσαφηνίστηκε η αμοιβή εφημεριών και για τους ειδικευόμενους αλλοδαπούς υπότροφους.
ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΗ ΑΝΑΘΕΩΡΗΣΗ ΚΑΙ ΠΟΙΟΤΙΚΗ ΟΛΟΚΛΗΡΩΣΗ ΤΟΥ Ε.Σ.Υ.
Η ποιοτική ολοκλήρωση του Εθνικού Συστήματος Υγείας στη πρόληψη – την πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας – την περίθαλψη, ειδικά την επείγουσα – την νοσηλεία στο σπίτι και την αποκατάσταση της υγείας – αποτελεί ένα καθήκον που υπερβαίνει τα όρια μιας κυβερνητικής θητείας.
Απαιτεί μια μακρόχρονη τολμηρή ουμανιστική Μεταρρύθμιση στην Υγεία – με την ολιστική της προσέγγιση ως πλήρη σωματική, ψυχική, κοινωνική ευεξία. Η έναρξη έγινε από τη παρούσα Κυβέρνηση με την ελεύθερη πρόσβαση των ανασφάλιστων πολιτών και των προσφύγων στις δημόσιες δομές υγείας.
Προϋποθέτει όμως την διασφάλιση – εξοικονόμηση πόρων, την επαρκή χρηματοδότησή της στη βάση τεκμηριωμένων αναγκών και την απρόσκοπτη συνέχισή της και από τις επόμενες Κυβερνήσεις, για να προκύψει η ποιοτική ολοκλήρωση του ΕΣΥ που θα παρέχει σε όλους τους κατοίκους και επισκέπτες της χώρας ισότιμες – δωρεάν – υψηλού επιπέδου υπηρεσίες υγείας.
Προϋποθέτει ακόμη την ευρωπαϊκή στήριξη των μεταρρυθμιστικών τομών από τον Κοινοτικό Προϋπολογισμό, το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο, τα Διαρθρωτικά Ταμεία, σε ριζικά διαφορετικά δεδομένα που πρέπει να διαμορφώνουν ένα νέο Ευρωπαϊκό Πολιτικό – Κοινωνικό Συμβόλαιο, για να διευκολύνουν την υπεράσπιση της υγείας των ευρωπαίων πολιτών ως θεμελιώδες ανθρώπινο – κοινωνικό και ατομικό δικαίωμά τους.
Η Κυβέρνηση έχει ανακοινώσει την πρόθεσή της για τη Συνταγματική Αναθεώρηση. Ένα καλό πρώτο βήμα είναι μια ευρύτατη πολιτική Συμφωνία για να συμπεριληφθεί η ελεύθερη – ισότιμη – δωρεάν πρόσβαση ΟΛΩΝ στις δημόσιες δομές υγείας, στα θεμελιώδη κοινωνικά δικαιώματα που εγγυάται το Ελληνικό Σύνταγμα.
Ένα δεύτερο καλό βήμα θα είναι μια ευρύτατη Συμφωνία για τη βαθειά Μεταρρύθμιση του Πρωτοβάθμιου Συστήματος Υγείας που θα οργανώσει και στα Αστικά Κέντρα της χώρας Τοπικές Μονάδες Πρόληψης και Περίθαλψης, ξεκινώντας από τις πιο φτωχές περιοχές.
Ένα τρίτο καλό βήμα θα είναι η Συμφωνία για την Επείγουσα Περίθαλψη, την αναδιάρθρωση των Οργανισμών των Νοσοκομείων, την ανασυγκρότηση του ΕΚΑΒ, την οργάνωση Αυτοτελών ΤΕΠ και του συστήματος εφημεριών στα Νοσοκομεία – στα Κέντρα Υγείας – στα Περιφερειακά Ιατρεία – στις Μονάδες του ΠΕΔΥ – που να επιτρέψουν να εφαρμόσει η Ελλάδα τις Ευρωπαϊκές Οδηγίες για ανώτερο όριο εβδομαδιαίας απασχόλησης των ειδικευμένων και ειδικευόμενων νοσοκομειακών γιατρών, χωρίς επιβολές προστίμων για τη χώρα μας.
Το Υπουργείο Υγείας, η Κυβέρνηση, προετοιμάζονται για τη συνολική Μεταρρύθμιση του δημόσιου συστήματος υγείας :
• Ο Γ.Γ. Δημόσιας Υγείας Γιάννης Μπασκόζος ανακοίνωσε ήδη τη δυνατότητα να έχουμε πια τον Υγειονομικό Χάρτη – τον « Άτλαντα Υγείας» της χώρας, τον Ατομικό Ηλεκτρονικό Φάκελο Υγείας, τα ηλεκτρονικά Μητρώα Χρονίως Πασχόντων και Θεραπευτικών – Διαγνωστικών Πρωτοκόλλων, την ηλεκτρονική διευκόλυνση των ασθενών.
• Οι Υπουργοί Υγείας έχουν έτοιμες τις θεσμικές βελτιώσεις στην ψυχική υγεία και τις προμήθειες, το Σχέδιο Νόμου για τη Μεταρρύθμιση του Πρωτοβάθμιου Συστήματος Υγείας βρίσκεται στη τελική φάση παρουσίασής του στη Βουλή, προετοιμάζεται η θεσμική διοικητική αναδιάρθρωση των Νοσοκομείων και των Υγειονομικών Περιφερειών.
• Αξιολογούνται τα έργα υποδομών – εξοπλισμού στην υγεία που εντάσσονται στο νέο ΕΣΠΑ 2014 – 20 και στο Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων του Υπουργείου Υγείας.
• Οι υπηρεσίες υγείας στους καταυλισμούς προσφύγων – μεταναστών βελτιώνονται ουσιαστικά, με πρόσθετη κοινοτική επιχορήγηση 24,2 εκατ. Ευρώ
• Το φάρμακο αρχίζει να αντιμετωπίζεται ως δημόσιο αγαθό και ιδιαίτερα τα ακριβά φάρμακα για σπάνια νοσήματα, ειδικές θεραπείες, περιλαμβανομένων και των αντικαρκινικών – των αντιρετροϊκών…
• Αντικαθίστανται οι ιδιωτικές δομές καθαριότητας – σίτισης – φύλαξης στα Νοσοκομεία
• Τα μέτρα που περιλαμβάνονται στα 48 προαπαιτούμενα της νέας Σύμβασης Δημοσιονομικών Στόχων και Διαρθρωτικών Μεταρρυθμίσεων και σε αυτά της 2ης Αξιολόγησης, προωθούνται χωρίς περαιτέρω επιβάρυνση των δημόσιων υπηρεσιών υγείας.
Το πολιτικό λοιπόν ζήτημα για την τύχη και τη προοπτική του Εθνικού Συστήματος Υγείας είναι να μετατρέψουμε την αντιπαράθεση για τα αίτια της λειτουργικής κατεδάφισης του ΕΣΥ – που ασφαλώς είναι χρήσιμη για εποικοδομητικά συμπεράσματα, σε δημιουργικό διάλογο – συνεννόηση για τις επιλογές που θα οδηγήσουν στη ποιοτική ολοκλήρωσή του με δωρεάν – ισότιμες – αποτελεσματικές υπηρεσίες υγείας.
ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ ΣΑΚΗΣ
ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΗΣ ΤΗΣ Ε.Π.Ε.Κ.Ε. ΥΓΕΙΑΣ ΤΟΥ ΣΥΡΙΖΑ
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
