Προμήθειες ΕΣΥ : σκάνδαλο και “ομερτά”!
Με αφορμή κάποια δίκη που ξεκινά αυτές τις μέρες, σχετική με το σκάνδαλο των προμηθειών στο ΕΣΥ (στην οποία προκαλεί … ευθυμία ο προκλητικά μικρός αριθμός των κατηγορουμένων), για άλλη μια φορά υπενθυμίζω ένα χρονικό γεγονότων που από μόνο του αποδεικνύει την βαθιά και διαχρονική διαπλοκή του κράτους και του πολιτικού συστήματος με τα ιδιοτελή καπιταλιστικά συμφέροντα τα οποία καταληστεύουν επί πολλά χρόνια τα χρήματα των ασφαλιστικών ταμείων με σκανδαλώδεις υπερτιμολογήσεις. Η ληστεία αυτή δεν είναι κάτι νεφελώδες. Έχει υπογραφές, μεθοδολογία, ενόχους και συνενόχους.
Το μεγάλο πάρτι ξεκίνησε το 1998 με κυβέρνηση Σημίτη, όταν εκδόθηκε το διαβόητο “ΦΕΚ περί ανώτατων τιμών” των αναλώσιμων υλικών. Περιλάμβανε ΑΠΙΣΤΕΥΤΕΣ, ΣΚΑΝΔΑΛΩΔΕΙΣ υπερτιμολογήσεις, σε μερικές περιπτώσεις … 5000 % (!) επάνω από την τιμή με την οποία προμηθεύονταν ακριβώς το ΙΔΙΟ υλικό της ΙΔΙΑΣ κατασκευάστριας εταιρείας άλλες χώρες της ΕΕ.
Το αξιοπερίεργο είναι πως εκτός από τους … “συνήθεις υπόπτους” (δηλαδή την ανεξάρτητη μαχόμενη αντισυστημική αριστερή αγωνιστική πτέρυγα των υγειονομικών) σχεδόν ΚΑΝΕΝΑΣ ΑΛΛΟΣ δεν είχε τότε αντιδράσει, ενώ τα καθεστωτικά ΜΜΕ κυριολεκτικά είχαν ΘΑΨΕΙ τις καταγγελίες μας τηρώντας μια ιδιότυπη “ομερτά”.
Τότε, στην εποχή των “παχιών αγελάδων”, της “ανάπτυξης” και του χρηματιστηρίου, της εισόδου της χώρας στην ΟΝΕ και της Ολυμπιάδας, είχε ΑΠΛΑ στηθεί μια τεράστια επιχείρηση καταλήστευσης των ασφαλιστικών ταμείων σε όφελος διάφορων μεσαζόντων – προμηθευτών που μοίραζαν σε διάφορους παχυλές μίζες.
Απόδειξη για το γεγονός αυτό είναι το ότι όταν ο Ν. Κακλαμάνης επί υπουργίας του είχε υπογράψει γενική οριζόντια μείωση εν μία νυκτί επιπέδου 20% (!) σε όλες τις τιμές του ΦΕΚ, ΔΕΝ ΕΙΧΕ ΑΝΤΙΔΡΑΣΕΙ ΟΥΤΕ ΕΝΑΣ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΠΡΟΜΗΘΕΥΤΕΣ (!!).
Έτσι, φτάσαμε ως τον Φεβρουάριο του 2006 οπότε ανέλαβε υπουργός Υγείας ο Δ. Αβραμόπουλος, ενώ συνεχιζόταν η προκλητική “ομερτά” στα καθεστωτικά ΜΜΕ για το σκάνδαλο. Σε επίσημη συνάντηση τότε του νέου υπουργού με το ΔΣ της ΕΙΝΑΠ είχα την τιμή να ανταλλάξω μαζί του την ακόλουθη στιχομυθία ΛΕΞΗ ΠΡΟΣ ΛΕΞΗ:
Κύριε υπουργέ, εννοείτε αυτό που λέτε πως θέλετε να “μειώσετε τις σπατάλες” ;
Βεβαίως.
Να σας υποδείξω έναν τρόπο για να πετύχετε μείωση στις τιμές των αναλώσιμων 40% σε μια νύχτα χωρίς καμία υποχώρηση στην ποιότητα ;
Για να ακούσω.
Υπογράψτε νέα γενική οριζόντια μείωση στις τιμές του ΦΕΚ όχι μόνο 20% που είχε υπογράψει ο κ. Κακλαμάνης, αλλά 40%. Αν το 99% των προμηθευτών δεν συνεχίσει να προμηθεύει χωρίς σοβαρές αντιδράσεις, εγώ θα πηδήξω απ το παράθυρο.
Αν πάλι έχω λάθος και χαθώ τόσο άδικα, εσείς δεν χάνετε τίποτα. Δοκιμάστε το και αν δημιουργηθεί οξύ πρόβλημα στον εφοδιασμό των νοσοκομείων με υλικά, ξαναανεβάστε τις τιμές.
… (μετά από κάποια λεπτά αμηχανίας και ψου ψου με συμβούλους κλπ)…
Θα το σκεφτούμε πολύ σοβαρά αυτό που λέτε.
Φυσικά, η τότε πολιτική ηγεσία δεν έκανε ΑΠΟΛΥΤΩΣ ΤΙΠΟΤΑ, η ομερτά στα καθεστωτικά ΜΜΕ συνεχίστηκε, και σε νέα συνάντηση δύο χρόνια αργότερα (2008) όταν υπενθύμισα στον κ. Αβραμόπουλο την προηγούμενη σχετική συζήτηση, έδωσε την παρακάτω αφοπλιστικότατη απάντηση :
Είχαμε εξετάσει την πρότασή σας, όμως αφού το κράτος καθυστερεί να εξοφλήσει τους προμηθευτές είναι αναγκασμένο να ανέχεται τις υπερτιμολογήσεις.
Και όμως, ΜΗΝ ΓΕΛΑΤΕ ΚΑΘΟΛΟΥ. Στην διάρκεια όλης αυτής της περιόδου πλαστής ευμάρειας και τραπεζιτικής ασυδοσίας (1998 – 2010) απλούστατα ο κάθε προμηθευτής που αποπληρωνόταν από το δημόσιο νοσοκομείο 3 (τρία) χρόνια μετά από κάθε προμήθεια, για να μπορεί να κινηθεί στο ενδιάμεσο έπαιρνε τραπεζικά δάνεια με επιτόκιο 10% έτος.
Άρα λοιπόν από την υπερτιμολόγηση ένα μέρος έμπαινε στην τσέπη του προμηθευτή, ένα δεύτερο πήγαινε για μίζες ενώ το τρίτο κατέληγε στους ευυπόληπτους κ.κ. τραπεζίτες. Όλοι οι παραπάνω λοιπόν (πολυεθνικές κατασκευάστριες εταιρείες που ΕΠΕΛΕΓΑΝ αντιπροσώπους – προμηθευτές γνωρίζοντας για τις σκανδαλώδεις υπερτιμολογήσεις στην Ελλάδα, προμηθευτές – μεσάζοντες, πολιτικό κατεστημένο, κρατική γραφειοκρατία, διοικήσεις ασφαλιστικών ταμείων, μεγαλοδιευθυντικό – μεγαλοκαθηγητικό ιατρικό κατεστημένο, τραπεζίτες, καθεστωτικά ΜΜΕ που τηρούσαν την “ομερτά” συγκάλυψης) ήταν ΣΥΝΕΝΟΧΟΙ στο “πάρτι”.
Εδώ αναφέρω το ακόλουθο νόστιμο συμβάν : το 2008 στο Παγκόσμιο Νευροχειρουργικό Συνέδριο (Βοστώνη) καθώς περπατούσα στον χώρο της έκθεσης, μίλησα με μια Αγγλίδα κυρία υπεύθυνη στο περίπτερο μιας πασίγνωστης αμερικανικής κατασκευάστριας εταιρείας.
Τη ρώτησα πόσο η εταιρεία της πουλά ένα συγκεκριμένο πασίγνωστο νευροχειρουργικό υλικό μαζικής χρήσης στα Βρετανικά νοσοκομεία. “250 λίρες” μου απάντησε. “Περίεργο – της είπα – γιατί η εταιρεία σας το ίδιο ακριβώς υλικό, εισαγόμενο από τις ΗΠΑ και στις δύο περιπτώσεις, το πουλά στην Ελλάδα 900 ευρώ”.
Η κοπέλα -αφού δαγκώθηκε και κοκκίνησε- απάντησε με … Αγγλικό φλέγμα “οφείλω να ομολογήσω πως αυτή η τιμή μου φαίνεται λίγο υπερβολική”. Το παράδειγμα αυτό το αναφέρω γιατί η συγκεκριμένη κατασκευάστρια εταιρεία για πολύ συγκεκριμένους λόγους δεν συνεργάζεται με μεσάζοντες αλλά σε όλες τις χώρες αντιπροσωπεύεται από δικούς της υπαλλήλους και είναι γνωστό τοις πάσι πως “δεν δίνει ούτε του αγγέλου της νερό”. ΦΑΝΤΑΣΤΕΙΤΕ ΛΟΙΠΟΝ ΤΙ ΓΙΝΟΤΑΝ ΜΕ ΤΑ ΥΠΟΛΟΙΠΑ ΥΛΙΚΑ …
Εκείνο το χρονικό διάστημα (2005 – 2009) το νοσοκομειακό κίνημα μετά από επιμονή μας, υιοθέτησε μια συγκεκριμένη αναλυτική πρόταση για το σύστημα προμηθειών αναλώσιμου υγειονομικού υλικού.
Μια πρόταση που εξασφαλίζει το ΤΣΑΚΙΣΜΑ των υπερτιμολογήσεων αλλά και της συνοδής γραφειοκρατίας (η γραφειοκρατία στο δημόσιο λειτουργεί πάντα ως φερετζές της διαφθοράς) χωρίς υποχωρήσεις στην ποιότητα. Η πρόταση αυτή που έχει υιοθετηθεί από τότε επίσημα από την ΕΙΝΑΠ και την ΟΕΝΓΕ, έχει δύο σκέλη :
1.“Ακριβά” αναλώσιμα χειρουργικά υλικά. Επειδή στα υλικά κάθε χειρουργικής ειδικότητας οι κατασκευάστριες εταιρείες διεθνώς είναι ΕΛΑΧΙΣΤΕΣ, μπορεί εύκολα να γίνει κεντρική κωδικοποίηση – τιμολόγηση από επιτροπές που θα διορίσει η πολιτεία.
Έτσι να κωδικοποιηθούν όλα τα χρησιμοποιούμενα υλικά και να αναγραφεί στον τιμοκατάλογο ο μέσος όρος τιμής με την οποία προμηθεύονται το ίδιο υλικό οι άλλες χώρες της ΕΕ πλην της Ελλάδας.
Π.χ. “κωδικός 1764 Α. βαλβίδα υδροκεφάλου τύπου burrhole ενηλίκων σταθερής μέσης πίεσης. Τιμή 234,60 ευρώ”. Όποιος προμηθευτής θέλει υπογράφει κεντρική σύμβαση διάρκειας π.χ. ενός ή δύο ετών ΜΕ ΑΥΤΗΝ ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΑ ΤΗΝ ΤΙΜΗ.
Ακόμα και αν υποθέσουμε πως δεν θα βρεθεί αντιπρόσωπος να προσφέρει το υλικό των 2 από τις 5 συνολικά διεθνώς Αμερικανικές ή Γερμανικές κατασκευάστριες εταιρείες, σίγουρα θα βρεθεί κάποιος ή κάποιοι που θα προσφέρουν το υλικό των άλλων 2-3.
Θα βρεθεί φυσικά και αντιπρόσωπος κάποιας νέας Ινδικής ή Κινέζικης εταιρείας με μη επαρκώς “δοκιμασμένα” υλικά ο οποίος δεν θα μπορεί να αποκλειστεί εφόσον θα έχει πιστοποίηση ποιότητας CE για το υλικό του (ελέω κανονισμών της ΕΕ …).
Σε κάθε περίπτωση, το κράτος θα ξέρει εξ αρχής πως θα πληρώνει ΑΚΡΙΒΩΣ 234,60 ευρώ (δηλαδή τα τουλάχιστον τα μισά από αυτά που πληρώνει σήμερα). Από τα υλικά που θα έχουν “μπει” στον κατάλογο, επιλέγει το συγκεκριμένο νοσοκομείο, το συγκεκριμένο τμήμα ή ο συγκεκριμένος χειρουργός ΚΑΙ ΤΕΛΟΣ.
Το κράτος ό,τι και να επιλεγεί την συγκεκριμένη τιμή θα πληρώνει (π.χ. 234,60 ευρώ) & αυτόματα καθίσταται περιττή η γραφειοκρατία των διαγωνισμών, εντολών, χαρτούρας, επιτροπών, γραφείων προμηθειών κλπ που λειτουργεί ως σήμερα σαν “επίφαση νομιμότητας” χωρίς να προσφέρει ΑΠΟΛΥΤΩΣ ΤΙΠΟΤΑ ουσιαστικό και απελευθερώνονται χιλιάδες πολύτιμοι υπάλληλοι μπας και κάνουν επιτέλους κάποια χρήσιμη δουλειά στα νοσοκομεία.
Συστατικό στοιχείο της πρότασης είναι η προμήθεια ως ΠΕΡΙΟΥΣΙΑ των νοσοκομείων κάποιων συσκευών υψηλής ιατρικής τεχνολογίας (π.χ. όσον αφορά την Νευροχειρουργική : Νευροπλοηγούς, Καταγραφείς διεγχειρητικής νευροφυσιολογίας και Συσκευές Υπερηχοαναρρόφησης – και ανάλογα σε άλλες ειδικότητες) και επίσης η πρόσληψη των απαιτούμενων τεχνολόγων ως προσωπικό του νοσοκομείου.
Έτσι θα αποφευχθεί το ως τώρα φαινόμενο οι συσκευές αυτές να είναι ΠΕΡΙΟΥΣΙΑ κάποιων εταιρειών, να τις πηγαινοφαίρνουν στα νοσοκομεία μαζί με τους τεχνολόγους οι οποίοι είναι υπάλληλοι των εταιρειών αυτών, και να υπερτιμολογούνται τα αναλώσιμα κάθε χειρουργείου ώστε στην υπερτιμολόγηση να περιλαμβάνεται ουσιαστικά η “ενοικίαση” της συσκευής και η αμοιβή των τεχνολόγων.
Η πρόταση αυτή εξασφαλίζει εξοικονόμηση χρημάτων σε πολύ μικρό βάθος χρόνου, ενώ αυτονόητα εξορθολογίζει την κατάσταση.
2. “Φθηνά” αναλώσιμα υλικά καθημερινής χρήσης (π.χ. σύριγγες, φλεβοκαθετήρες, αποστειρωμένα γάντια κλπ. Προτείνεται η ίδρυση ενός μικρού αριθμού κεντρικών αποθηκών νοσοκομειακού υλικού του υπ. Υγείας (π.χ. μία στην Αθήνα, μία στον Πειραιά, μία στην Θεσσαλονίκη κλπ) οι οποίες θα κάνουν την προμήθεια σε μεγάλες ποσότητες πετυχαίνοντας (προφανώς) πολύ χαμηλότερες τιμές από τις σημερινές.
Τα Νοσοκομεία και τα ΚΥ δεν θα κάνουν δικές τους τοπικές διαγωνιστικές διαδικασίες αλλά απλά θα τροφοδοτούνται από την αντίστοιχη κεντρική αποθήκη.
Η αναλυτική αυτή πρόταση ΚΑΙ στο κράτος υποβλήθηκε, ΚΑΙ στα ΜΜΕ στάλθηκε. Φυσικά καμία ανταπόκριση. Ούτε φωνή, ούτε ακρόαση …
Φτάνουμε με όλα αυτά στο 2010. “Σταθεροποιητικό πρόγραμμα” & αμέσως μετά 1ο μνημόνιο. Αναλαμβάνει υπουργός η κ. Μ. Ξενογιαννακοπούλου. Συνάντηση με το ΔΣ της ΕΙΝΑΠ. Μεταφέρω εδώ την αντίστοιχη στιχομυθία, πάλι ΕΠΙ ΛΕΞΗ.
Κυρία υπουργέ, μια που και εσείς όπως και ο προκάτοχός σας μιλάτε για “σπατάλες”, θέλουμε να σας ενημερώσουμε και διά ζώσης για την πρότασή μας σχετικά με το σύστημα προμηθειών, την οποία ήδη έχουμε υποβάλλει εγγράφως στο υπουργείο σας.
Δεν με ενδιαφέρει η πρότασή σας, γιατί οι σύμβουλοί μου έχουν ήδη καταλήξει σε σχετικό σχέδιο αναμόρφωσης του συστήματος προμηθειών. Θα λέγεται “παρατηρητήριο τιμών” και εκεί για οποιοδήποτε υλικό θα κλειδώνει η χαμηλότερη τιμή η οποία θα προσφέρεται σε οποιοδήποτε νοσοκομείο και δεν θα επιτρέπεται να την υπερβαίνουμε.
Κυρία υπουργέ, όταν λέτε να “κλειδώνει η χαμηλότερη τιμή”, εννοείτε αυτή που προσφέρεται ΜΟΝΟ στα Ελληνικά νοσοκομεία ή θα συμπεριλάβετε και τις άλλες ευρωπαϊκές χώρες ;
… (αμηχανία και ψου ψου με τους γύρω της) …
Εχμμ… δεν έχουμε την δυνατότητα και την υποδομή να καταγράφουμε τις τιμές των υλικών σε άλλες χώρες, άρα το “παρατηρητήριο τιμών” θα καταγράφει τιμές από προσφορές υλικών σε Ελληνικά νοσοκομεία μόνο.
Κυρία υπουργέ με όλον τον σεβασμό, αφού δεν θα καταγράφετε τις τιμές στο εξωτερικό, αυτό που θα φτιάξετε δεν θα είναι “παρατηρητήριο τιμών” αλλά παρατηρητήριο σπάνιων πουλιών. Δεν θα πέσουν οι τιμές στα πιο ακριβά υλικά που ενδιαφέρουν πολλούς γιατί έχουν μεγάλο καπιταλιστικό κέρδος -απλά θα κάνουν καρτέλ και οι τιμές δεν θα πέφτουν- ενώ από την άλλη υπάρχει σοβαρή περίπτωση να δημιουργηθούν προβλήματα τροφοδοσίας όσον αφορά κάποια φτηνά καθημερινά υλικά.
Στα επόμενα 5 χρόνια η πρότασή μας είχε επανυποβληθεί στους διαδόχους της κ. Ξενογιαννακοπούλου : Λοβέρδο, Λυκουρέντζο, Γεωργιάδη, Βορίδη. Επίσης την πέταξαν στον κάλαθο των αχρήστων, αν και εν τω μεταξύ η αρχική μας εκτίμηση για τις συνέπειες του “παρατηρητηρίου τιμών” άρχισε να επιβεβαιώνεται ΠΑΝΗΓΥΡΙΚΑ :
καμία ή ελάχιστη πτώση στις εξωφρενικά υπερβολικές τιμές των περισσότερων ακριβών υλικών (π.χ. τώρα, μόλις πριν λίγες μέρες, στο “παρατηρητήριο” τα κοχλιακά εμφυτεύματα τιμολογούνται 23400 ευρώ το κομμάτι …), και από την άλλη τεράστια προβλήματα στην τροφοδοσία με κάποια φτηνά υλικά γιατί σε αυτά κάποιος προμηθευτής κάπου κάποτε ήθελε να ξεστοκάρει και πρόσφερε με υπερβολικά χαμηλή τιμή η οποία “κλείδωσε” στο “παρατηρητήριο” & κατόπιν κανένας -ούτε καν ο ίδιος- δεν πρόσφερε με τόση χαμηλή τιμή (αυτό είχε γίνει το 2012-2013 με το … χαρτί υγείας & γίνεται σήμερα με τις σύριγγες).
Άρα :
Το “παρατηρητήριο τιμών” απλά ΕΚΑΨΕ ΜΕΡΙΚΑ ΧΛΩΡΑ για ΝΑ ΜΗΝ ΚΑΟΥΝ ΤΑ ΞΕΡΑ
Το τεχνικό κλιμάκιο της τρόϊκας στην Υγεία που ουσιαστικά σχεδιάζει τις πολιτικές αυτές ουδόλως ενδιαφέρεται για “εξορθολογισμούς” αλλά λειτουργεί υπέρ συγκεκριμένων συμφερόντων και σε βάρος άλλων συμφερόντων, στα πλαίσια του ενδοκαπιταλιστικού ανταγωνισμού.
Εδώ πρέπει να κάνουμε ακόμα μια επισήμανση. Στις παραπάνω αναφορές μας μιλάμε μόνο για την υπερτιμολόγηση του μεσάζοντα. Δεν έχουμε ασχοληθεί καθόλου με την πρωτογενή υπερτιμολόγηση, αυτήν του κατασκευαστή που είναι επίσης σκανδαλώδης με τεράστιο ποσοστό καπιταλιστικού υπερκέρδους. Αυτό θα πρέπει να είναι το θέμα μιας επόμενης μεγάλης συζήτησης …
Φτάσαμε λοιπόν αισίως με όλα αυτά στο 2015 και στις κυβερνήσεις ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ. Το καθεστώς προμηθειών παρά τις προεκλογικές εξαγγελίες διατηρείται ως και σήμερα ΑΚΡΙΒΩΣ ΤΟ ΙΔΙΟ ΚΑΙ ΑΠΑΡΑΛΛΑΧΤΟ, εξυπηρετώντας τα ίδια συμφέροντα και συνεχίζοντας να προκαλεί ΑΚΡΙΒΩΣ ΤΑ ΙΔΙΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ. Όμως, η συμεριφορά της σημερινής πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου Υγείας είναι πολύ περισσότερο αδικαιολόγητη συγκριτικά με τους προκατόχους της :
Ο σημερινός αναπληρωτής Υπουργός κ. Πολάκης ήταν εκ των πρωτοσταντούντων στην διαμαρτυρία ενάντια στο σκανδαλώδες “ΦΕΚ περί ανώτατων τιμών” του 1998, τότε στις … μακρινές “εποχές της αθωότητας”, όταν ο κ. Πολάκης ανήκε στην εξωκοινοβουλευτική αριστερά και ο κ. Τσίπρας ανήκε στο ΚΚΕ. Επίσης, γνωρίζει την πρόταση ΕΙΝΑΠ – ΟΕΝΓΕ περί συστήματος προμηθειών και έχει δηλώσει την συμφωνία του με αυτήν πριν γίνει υπουργός.
Ο σημερινός Υπουργός κ. Ξανθός όχι απλά γνωρίζει την πρότασή μας, αλλά την έχει ΣΥΝΥΠΟΓΡΑΨΕΙ Ο ΙΔΙΟΣ. Γιατί ως το 2012 που εκλέχτηκε βουλευτής, ήταν μέλος του ΓΣ της ΟΕΝΓΕ.
Ας την εφαρμόσουν λοιπόν, ΙΔΟΥ Η ΡΟΔΟΣ, ΙΔΟΥ ΚΑΙ ΤΟ ΠΗΔΗΜΑ. Ολα τα άλλα είναι προπαγανδιστικά πυροτεχνήματα και προφάσεις εν αμαρτίαις για να συνεχίζονται τα χάλια και για να συνεχίζεται και το “πάρτι”.
Πάνος Παπανικολάου, Νευροχειρουργός, εκπρόσωπος του Ενωτικού Κινήματος για την Ανατροπή στο ΔΣ της ΕΙΝΑΠ