Ευλογιά των πιθήκων: Παγκόσμιο «καμπανάκι» από τον ΠΟΥ – Κήρυξε κατάσταση έκτακτης ανάγκης

Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) κήρυξε το υψηλότερο επίπεδο συναγερμού για την mpox (ευλογιά των πιθήκων) σε διεθνές επίπεδο, ως «ουρά» της έξαρσης των κρουσμάτων σε χώρες της Αφρικής.

Ο γενικός διευθυντής του ΠΟΥ, Τέντρος Αντανόμ Γκεμπρεγέσους, ανακοίνωσε ότι «συνεδρίασε η επιτροπή για την αντιμετώπιση έκτακτης ανάγκης και με ενημέρωσε ότι θεωρεί ότι η κατάσταση αποτελεί έκτακτη ανάγκη για τη δημόσια υγεία.

Συμμερίζομαι αυτήν την άποψη. Είναι σαφές ότι απαιτείται μια συντονισμένη διεθνής αντίδραση για να σταματήσει η έξαρση των κρουσμάτων και να σωθούν ζωές», τόνισε χαρακτηριστικά ο γενικός διευθυντής του ΠΟΥ.

Η ευλογιά των πιθήκων, είναι μια ιογενής ασθένεια που μεταδίδεται από τα ζώα στους ανθρώπους. Μπορεί επίσης να μεταδοθεί από άνθρωπο σε άνθρωπο με τη στενή σωματική επαφή.

Συνολικά έχουν καταγραφεί 38.465 κρούσματα σε 16 χώρες της Αφρικής από τον Ιανουάριο του 2022, ενώ από τους ασθενείς οι 1.456 πέθαναν.

Φέτος, παρατηρείται αύξηση των κρουσμάτων κατά 160%, σε σύγκριση με την αμέσως προηγούμενη χρονιά, σύμφωνα με τα δεδομένα από τα αφρικανικά Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νόσων (Africa CDC) την προηγούμενη εβδομάδα.

Στην ήπειρο εξαπλώνεται ένα νέο στέλεχος που εντοπίστηκε για πρώτη φορά στη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό τον Σεπτέμβριο του 2023 και ονομάστηκε Clade Ib. Πρόκειται για ένα στέλεχος πιο θανατηφόρο, ενώ  μεταδίδεται ευκολότερα από τα προηγούμενα.

Αν κάποιος προσβληθεί από το Clade Ib μπορεί να εμφανίσει δερματικά εξανθήματα σε όλο το σώμα, ενώ με τα προηγούμενα στελέχη τα εξανθήματα περιορίζονταν στο στόμα, το πρόσωπο ή τα γεννητικά όργανα.

Το πρώτο κρούσμα της ευλογιάς των πιθήκων σε ανθρώπους εντοπίστηκε το 1970 στη ΛΔ του Κονγκό (το πρώην Ζαΐρ), όπου είχε εξαπλωθεί ο υποτύπος Clade I.

Έκτοτε, η ασθένεια παρέμενε περιορισμένη στις χώρες τις δυτικής και της κεντρικής Αφρικής και οι περισσότεροι άνθρωποι μολύνονταν από την επαφή τους με ζώα.

Το 2022 ξέσπασε επιδημία που επεκτάθηκε σε περίπου 100 χώρες όπου η ασθένεια δεν ήταν ενδημική και «χτυπούσε» κυρίως ομοφυλόφιλους και αμφιφυλόφιλους άνδρες.

Τον Ιούλιο του 2022 ο ΠΟΥ κήρυξε παγκόσμιο συναγερμό αλλά τον Μάιο του 2023, τον ήρε. Καταγράφηκαν περίπου 90.000 κρούσματα και 140 θάνατοι.

Ξεκίνησαν οι εμβολιασμοί στην Ελλάδα – Ποιοι πρέπει να το κάνουν

Η ευλογιά των πιθήκων (ή ευλογιά τύπου mpox) να θέτει επί ποδός τις υγειονομικές μονάδες και στην Ελλάδα ο ΕΟΔΥ έχει ανακοινώσει πώς ξεκίνησαν οι εμβολιασμοί στα νοσοκομεία «Ανδρέας Συγγρός» και «Αττικόν» με στόχο την πρόληψη και την προστασία της δημόσιας υγείας.

Όπως αναφέρει ο Οργανισμός το εμβόλιο Jynneos συνιστάται για άτομα ηλικίας 18 ετών και άνω που διατρέχουν υψηλό κίνδυνο μόλυνσης, όπως:

•Άνδρες που έχουν σεξουαλικές επαφές με άνδρες (MSM), άνδρες που έχουν σεξουαλικές επαφές με άνδρες και γυναίκες καθώς και τρανς μη δυαδικά άτομα, ιδιαίτερα αν έχουν ιστορικό πολλαπλών ερωτικών συντρόφων ή έχουν νοσήσει από σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα κατά τους τελευταίους 3 μήνες.

• Επαγγελματίες υγείας που εργάζονται σε χώρους με υψηλό κίνδυνο έκθεσης στον ιό (πχ εργαστήρια, ειδικές μονάδες).

• Άτομα που έχουν έρθει σε στενή σωματική επαφή με επιβεβαιωμένο κρούσμα του ιού εντός 4 έως 14 ημερών μετά από την έκθεση, εφόσον δεν έχουν αναπτύξει συμπτώματα, ανεξαρτήτως φύλου.

• Άτομα που έχουν συχνή και στενή επαφή με τις παραπάνω κατηγορίες.

Ιδιαίτερα σημαντικός είναι ο εμβολιασμός των ανοσοκατασταλμένων ατόμων που ανήκουν στις παραπάνω κατηγορίες.

Ευλογιά των πιθήκων: Πού γίνονται οι εμβολιασμοί

Ο εμβολιασμός πραγματοποιείται στην Αττική στα ακόλουθα εμβολιαστικά κέντρα:

• Νοσοκομείο Αφροδισίων και Δερματικών Νοσημάτων: “ΑΝΔΡΕΑΣ ΣΥΓΓΡΟΣ”
Τηλέφωνο επικοινωνίας: 210 7295310 / 210 7265159

• Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο: “ΑΤΤΙΚΟN”

Τηλέφωνο επικοινωνίας: 210 5831656

Δεν είναι απαραίτητο να δηλώνεται η συγκεκριμένη ομάδα στην οποία ανήκουν οι ενδιαφερόμενοι κατά την προσέλευσή τους για εμβολιασμό.

Τι είναι η πρώην ευλογιά των πιθήκων

Σύμφωνα με τον ΕΟΔΥ, η ευλογιά τύπου mpox είναι μια σπάνια ιογενής λοίμωξη που προκαλείται από τον ιό mpox, ο οποίος είναι γενετικά παρόμοιος με τον ιό της ευλογιάς αλλά λιγότερο μεταδοτικός και με ηπιότερα συμπτώματα.

Η μετάδοση του ιού από άνθρωπο σε άνθρωπο γίνεται μέσω άμεσης επαφής με δερματικές βλάβες ή σωματικά υγρά του πάσχοντος, μολυσμένα αντικείμενα, καθώς και μέσω αναπνευστικών σταγονιδίων μετά από παρατεταμένη στενή επαφή.

Περισσότερες πληροφορίες για την ευλογιά τύπου mpox στην ιστοσελίδα: https://eody.gov.gr/disease/proin-eylogia-ton-pithikon-mpox/