Γυαλιά ηλίου: Τα πιο συχνά λάθη που κάνουμε στη χρήση τους

Γνωρίζουμε ότι τα γυαλιά ηλίου αποτελούν την κύρια ασπίδα προστασίας των ματιών από την ηλιακή υπεριώδη ακτινοβολία (UV), που μπορεί να προκαλέσει βλάβες τόσο στους επιφανειακούς ιστούς (π.χ. κερατοειδή χιτώνα) όσο και σε εκείνους που βρίσκονται βαθιά στο εσωτερικό τους (π.χ. κρυσταλλοειδή φακό, αμφιβληστροειδή χιτώνα).

Οι βλάβες αυτές μπορεί να είναι βραχυπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες. Κυμαίνονται από ηλιακά εγκαύματα στα βλέφαρα και τον κερατοειδή έως καταρράκτη και ηλικιακή εκφύλιση της ωχράς στο απώτερο μέλλον.

Μολονότι, όμως, τα γυαλιά ηλίου είναι σημαντικά για την υγεία των ματιών μας, κάνουμε πολλά λάθη όταν τα χρησιμοποιούμε, με συνέπεια να μειώνουμε ή μερικές φορές να εκμηδενίζουμε την προστατευτική δράση τους.

Γυαλιά ηλίου: Τα μεγαλύτερα λάθη που κάνουμε στη χρήση τους

Το μεγαλύτερο και συχνότερο ενδεχομένως λάθος είναι η πεποίθησή μας ότι όλα τα γυαλιά ηλίου είναι εξίσου προστατευτικά. Η πραγματικότητα είναι εντελώς αντίθετη.

Επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο του Σάο Πάολο στη Βραζιλία δημοσίευσαν το 2024 στο περιοδικό Scientific Reports ανάλυση 214 διαφορετικών γυαλιών ηλίου. Όπως διαπίστωσαν, πολλά δεν απορροφούσαν αρκετή UV (έπεφταν ακόμα και κάτω από 86%). Ειδικές μετρήσεις έδειξαν επίσης ότι η χρήση φτωχής ποιότητας γυαλιών ηλίου ήταν χειρότερη για τα μάτια απ’ ό,τι το να μην φορά κανείς καθόλου γυαλιά ηλίου. Δυστυχώς περισσότεροι από τους μισούς ενήλικες (το 56%) που αγοράζουν γυαλιά ηλίου, δεν ελέγχουν ποτέ αν και πόσο προστατευτικά είναι, σύμφωνα με βρετανική δημοσκόπηση.

Επιπλέον, σχεδόν τέσσερις στους δέκα (το 37%) δεν γνωρίζουν καν ότι τα γυαλιά ηλίου παρέχουν διαφορετικά επίπεδα προστασίας. Αυτός είναι εξάλλου ένας από τους κύριους λόγους που τα προμηθεύονται από κάθε είδους εμπορικά καταστήματα έως και πλανόδιους πωλητές, αντί να προτιμούν τα καταστήματα οπτικών όπου μπορούν να ενημερωθούν για τα ποιοτικά χαρακτηριστικά τους.

«Τα γυαλιά ηλίου δεν είναι αξεσουάρ, αλλά ένα σημαντικό βοήθημα για την προστασία των ματιών από τις βλαβερές επιδράσεις της UV ακτινοβολίας. Όταν φοράει κανείς ένα φτωχής ποιότητας ζευγάρι, που απλώς έχει σκούρους φακούς χωρίς να διαθέτει προστατευτικά φίλτρα, προκαλεί τεράστια βλάβη στα μάτια του. Και αυτό διότι αφενός οι κόρες των οφθαλμών του διαστέλλονται, αφετέρου δε μισοκλείνει τα μάτια του για να προστατευτεί από τον ήλιο. Η συνέπεια είναι να εκτίθεται το εσωτερικό των ματιών σε πολύ περισσότερη υπεριώδη ακτινοβολία απ’ ό,τι δίχως τα γυαλιά ηλίου», εξηγεί ο δρ Αναστάσιος-Ι. Κανελλόπουλος, MD, Χειρουργός-Οφθαλμίατρος.

Για να είναι προστατευτικά τα γυαλιά ηλίου πρέπει να φέρουν την επισήμανση CE που υποδηλώνει ότι πληρούν τις ευρωπαϊκές προδιαγραφές ασφαλείας.

Πρέπει επίσης να αναφέρουν ότι προστατεύουν κατά 100% από την UVA και την UVB (ή ότι απορροφούν την UV έως 400 nm), καθώς και να είναι ανθεκτικά στις γρατζουνιές και τη θραύση. Αντιθέτως, δεν χρειάζεται να έχουν μαύρους φακούς.

Το χρώμα τους δεν προσδιορίζει τον βαθμό προστασίας, ενώ οι πολύ σκούροι φακοί θα εμποδίζουν την όραση τις μέρες με συννεφιά και δεν θα φοράτε τα γυαλιά σας.

Ένα άλλο μεγάλο λάθος είναι ότι περισσότεροι από τους μισούς άνδρες και γυναίκες (το 54%) δεν φορούν καθημερινά γυαλιά ηλίου, αλλά μόνο τις ηλιόλουστες ημέρες. Αν και τα γυαλιά ηλίου είναι άρρηκτα συνδεδεμένα με το καλοκαίρι, είναι απαραίτητα ακόμα και όταν έχει συννεφιά ή χιονίζει.