Ιώσεις και παιδιά: Τι να προσέχουν οι γονείς

Την προσοχή των γονιών εφιστούν οι ειδικοί, καθώς οι ιώσεις ενόψει της νέας σχολικής περιόδου καραδοκούν.

Υπολογίζεται πώς ένα υγιές παιδί νηπιακής ηλικίας που πηγαίνει σε παιδικό σταθμό μπορεί να προσβληθεί από ιογενή λοίμωξη 10-15 φορές ανά σχολική χρονιά.

Αυτό συμβαίνει εν μέρει γιατί ο οργανισμός των μικρών παιδιών είναι πιο ευάλωτος, καθώς το ανοσοποιητικό τους σύστημα δεν είναι πλήρως ανεπτυγμένο, αλλά και γιατί στις μικρές αυτές ηλικίες είναι δυσκολότερη η τήρηση των κανόνων υγιεινής.

Συνήθως η δυσκολότερη χρονιά είναι η πρώτη, οπότε και ο οργανισμός του παιδιού έρχεται για πρώτη φορά σε επαφή με πλήθος λοιμωδών παραγόντων, κυρίως ιών αλλά και βακτηρίων μέσα στην σχολική αίθουσα.

«Οι καιρικές συνθήκες με την αυξομείωση της θερμοκρασίας μέσα στη μέρα, αλλά και από μέρα σε μέρα, επιτρέπουν την μετάδοση των λοιμώξεων του ανώτερου αναπνευστικού και ιδιαίτερα στα παιδιά» αναφέρει ο διαπρεπής Έλληνας Χειρουργός Ωτορινολαρυγγολόγος Μηνάς Ν. Αρτόπουλος, Διευθυντής της Α΄ Ω.Ρ.Λ.

«Για το λόγο αυτό, συμπληρώνει ο ειδικός, οι γονείς θα πρέπει να είναι ιδιαίτερα παρατηρητικοί όσον αφορά την εμφάνιση συμπτωμάτων όταν τα παιδιά επιστρέφουν από το σχολείο. Κι αυτό γιατί οι λοιμώξεις του ανώτερου αναπνευστικού συχνά ξεκινούν ως κρυολόγημα αλλά καταλήγουν ως μέση ωτίτιδα (λοιμώξεις του μέσου αυτιού), αμυγδαλίτιδα, ιγμορίτιδα ή διογκωμένοι λεμφαδένες στον λαιμό».

Οι λοιμώξεις του ανώτερου αναπνευστικού μεταδίδονται μέσω άμεσης επαφής με άρρωστα άτομα. Για παράδειγμα, όταν κάποιος με λοίμωξη του ανώτερου αναπνευστικού βήχει, μπορεί να μεταδώσει τον ιό στους γύρω του, ιδιαίτερα αν δεν καλύπτουν το στόμα τους. Με την εμφάνιση των πρώτων συμπτωμάτων οι γονείς θα πρέπει να συμβουλεύονται τους παρόχους πρωτοβάθμιας φροντίδας τους.

Εάν χρειάζεται, μπορεί να ακολουθήσει παραπομπή σε ειδικό ΩΡΛ. Για παράδειγμα, εάν τα παιδιά έχουν πολλαπλές κρίσεις οξείας μέσης ωτίτιδας (λοιμώξεις του αυτιού) σε σύντομο χρονικό διάστημα, μπορεί να είναι υποψήφια για τοποθέτηση σωληνίσκων αερισμού μέσου ωτός.

Σύμφωνα με τους ΩΡΛ μερικές φορές οι κοινές παθήσεις του αυτιού, της μύτης και του λαιμού μπορούν να έχουν μακροχρόνιες επιπτώσεις.

Για παράδειγμα, με επαναλαμβανόμενους πονόλαιμους, εάν προκαλούνται από υποτροπιάζουσα αμυγδαλίτιδα και πληρούν ορισμένα τεκμηριωμένα κριτήρια (επτά πονόλαιμοι σε ένα χρόνο, πέντε το χρόνο για δύο χρόνια ή τρεις το χρόνο για τρία χρόνια) ή έχουν άλλα κριτήρια, μπορεί να είναι υποψήφιος για αμυγδαλεκτομή ή χειρουργική αφαίρεση αμυγδαλών.

Για τις λοιμώξεις του αυτιού, οι σταγόνες αντιβιοτικών απευθείας στο σημείο της λοίμωξης του αυτιού (στην εξωτερική ωτίτιδα) ή από το στόμα (στη μέση ωτίτιδα) είναι συχνά αποτελεσματικές.

Για αναπνευστικά προβλήματα κατά τη διάρκεια του ύπνου, εάν τα προβλήματα είναι σοβαρά και περιλαμβάνουν ροχαλητό, άπνοιες ή παύσεις στην αναπνοή, το παιδί μπορεί να είναι υποψήφιο για αμυγδαλεκτομή.

«Σε λιγότερο σοβαρές περιπτώσεις, η χρήση ρινικών στεροειδών ή άλλων φαρμάκων μπορεί να βοηθήσει στην αντιμετώπιση των συμπτωμάτων της λοίμωξης

Η καλή υγεία των παιδιών και η ενίσχυση του ανοσοποιητικού τους συστήματος βασίζεται στο τρίπτυχο υγιεινή διατροφή-άθληση-επαρκής ύπνος.

Η σωστή διατροφή αποτελεί τη βάση για το χτίσιμο ενός δυνατού αμυντικού συστήματος, το οποίο θα βοηθήσει το παιδί να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά τους ιούς με τους οποίους θα έρθει σε επαφή.
Τροφές πλούσιες σε βιταμίνες και ιχνοστοιχεία όπως βιταμίνη Α, D και Ε, ω-3 λιπαρά οξέα, σίδηρο και σελήνιο, αποτελούν «όπλα» για την θωράκιση της άμυνας του οργανισμού.

Ιώσεις: Τι να κάνουν οι γονείς

Συστήνεται τα παιδιά να ακολουθούν μία ισορροπημένη διατροφή, που να περιλαμβάνει όλες τις ομάδες των τροφίμων, πλούσια σε φρούτα και λαχανικά, στα πρότυπα της μεσογειακής δίαιτας. Επιπλέον, θα πρέπει να υπενθυμίζουμε στα παιδιά μας να πίνουν συχνά νερό, καθώς η μη επαρκής ενυδάτωση εξασθενεί τον οργανισμό και τον καθιστά περισσότερο ευάλωτο στις λοιμώξεις.

Παράλληλα, η άθληση προσφέρει στα παιδιά σωματική και ψυχική ευεξία, μειώνει το stress και τα βοηθά να κοιμηθούν καλύτερα. Τα μικρά παιδιά πρέπει να κοιμούνται τουλάχιστον 9-12 ώρες ημερησίως και να τηρούν ένα σταθερό πρόγραμμα ύπνου. Θα πρέπει να αποφεύγεται η χρήση οθόνης μετά τις απογευματινές ώρες, καθώς διαταράσσει την ηρεμία του παιδιού και παρεμποδίζει τη διαδικασία του ύπνου.

Τέλος, μην ξεχνάμε ότι ο πιο αποτελεσματικός τρόπος για να ενισχύσουμε το ανοσοποιητικό σύστημα των παιδιών είναι να είμαστε συνεπείς με το πρόγραμμα εμβολιασμών, όπως αυτό ορίζεται από το Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών για παιδιά και εφήβους και εφαρμόζεται από τον οικογενειακό παιδίατρο.

Πώς μπορούμε να προφυλάξουμε τα παιδιά από την μετάδοση των ιώσεων;

Πρόσφατα το CDC (Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Ασθενειών) των ΗΠΑ εξέδωσε ανανεωμένες οδηγίες για την μείωση της διασποράς των ιογενών λοιμώξεων στις σχολικές αίθουσες, σε μία προσπάθεια να περιοριστούν οι ημέρες απουσίας των μαθητών από τα σχολεία λόγω ασθένειας.

Οι οδηγίες αυτές περιλαμβάνουν πρακτικές που θα πρέπει να εφαρμόζονται κυρίως από τους εργαζόμενους στο χώρο των σχολείων, όπως τακτικός αερισμός των σχολικών αιθουσών και λεωφορείων, καθώς και καθημερινός καθαρισμός των επιφανειών με τις οποίες έρχονται συχνά σε επαφή οι μαθητές όπως θρανία, πόμολα, πληκτρολόγια ηλεκτρονικών υπολογιστών, παιχνίδια κ.α.

Ωστόσο, δίνεται ιδιαίτερη έμφαση και σε κανόνες υγιεινής που θα πρέπει να μάθουν να εφαρμόζουν οι μαθητές όλων των ηλικιών, ώστε να προστατεύσουν τον εαυτό τους αλλά και τους συμμαθητές τους από την μετάδοση των λοιμώξεων.

Ποια είναι η σωστή υγιεινή των χεριών;

Σωστή υγιεινή των χεριών σημαίνει κατά προτίμηση με πλύσιμο με σαπούνι ή εναλλακτικά με χρήση αντισηπτικού διαλύματος με περιεκτικότητα σε αλκοόλη μεγαλύτερη από 60%.

Το πλύσιμο των χεριών είναι προτιμότερο, γιατί απομακρύνει πιο αποτελεσματικά τους ρύπους, τα μικρόβια και τα χημικά. Να σημειωθεί ότι τα αντισηπτικά έχουν περιορισμένη αποτελεσματικότητα στην απομάκρυνση ιών και βακτηρίων που προκαλούν γαστρεντερίτιδα, οπότε το πλύσιμο των χεριών είναι απαραίτητο μετά από χρήση τουαλέτας.