Μάτια: Ποιες τροφές «κάνουν» καλό στην όραση

Τα μάτια και κατ΄επέκταση η όραση επηρεάζονται άμεσα από τις διατροφικές συνήθειες.

Δεν είναι τυχαίο που από μικροί μαθαίνουμε να τρώμε ψάρια και καρότα για να διατηρήσουμε την καλή μας όραση. Μια ισορροπημένη διατροφή παίζει σημαντικό ρόλο στη σωστή λειτουργία σχεδόν όλων των οργάνων και συστημάτων του σώματος, συμπεριλαμβανομένων και των ματιών.

Και για του λόγου του αληθές πρόσφατα ένα 12χρονο αγόρι στη Μασαχουσέτη των ΗΠΑ, έχασε την όρασή του επειδή τρεφόταν αποκλειστικά με πρόχειρα φαγητά που στερούσαν από τον οργανισμό του βασικά θρεπτικά συστατικά.

Το περιστατικό περιγράφουν στο έγκριτο ιατρικό περιοδικό «The New England Journal of Medicine» επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο Harvard και το Τμήμα Οφθαλμολογίας του Νοσοκομείου Παίδων της Βοστώνης. Όπως εξηγούν, το αγόρι πάσχει από αυτισμό και έχει ακραία φοβία για ορισμένες υφές των τροφίμων. Έτσι η διατροφή του αποτελείται αποκλειστικά από χάμπουργκερ, τηγανητές πατάτες, ντόνατς και χυμούς του εμπορίου.

Νωρίτερα φέτος άρχισε να παραπονιέται ότι δεν βλέπει καλά. Όπως ανέφερε, ήταν όλα «σκοτεινά» το πρωί και το βράδυ, αλλά έβλεπε καλά την ημέρα. Μέσα σε έξι εβδομάδες όμως, δεν μπορούσε πια να βαδίζει δίχως να στηρίζεται στους γονείς του ή στους τοίχους και τελικά κάποια στιγμή είπε ότι δεν έβλεπε τίποτα.

Οι γιατροί αναφέρουν πως η έλλειψη βασικών θρεπτικών συστατικών είχε ως συνέπεια βλάβες στο οπτικό νεύρο του. Παρότι άρχισε εντατική θεραπεία με διατροφικά συμπληρώματα, φοβούνται ότι η βλάβη είναι μη αναστρέψιμη.

Περιστατικά σαν κι αυτό μοιάζουν αδύνατα, ειδικά στα προηγμένα κράτη με την αφθονία της τροφής. Ωστόσο συμβαίνουν. Και μολονότι το συγκεκριμένο είναι ακραίο, πολλοί άνθρωποι έχουν μειωμένη όραση επειδή δεν τρέφονται επαρκώς ή/και σωστά.

Μάτια: Απαραίτητες οι βιταμίνες Α, Β1, Β12, C, D και Ε

«Η διατροφή έχει κρίσιμη σημασία για την υγεία των ματιών. Συστατικά όπως οι βιταμίνες Α, Β1, Β12, C, D και Ε, ο ψευδάργυρος και το φολικό οξύ είναι απαραίτητα για την ομαλή ανάπτυξη και λειτουργία τους.

Αντιθέτως, οι ανεπάρκειες τους μπορεί να έχουν σοβαρές οφθαλμολογικές συνέπειες, που κυμαίνονται από νυκταλωπία (ο πάσχων δεν βλέπει καλά το βράδυ) και έλκη στον κερατοειδή μέχρι ηλικιακή εκφύλιση της ωχράς κηλίδας και καταρράκτη», αναφέρει ο δρ Αναστάσιος-Ι. Κανελλόπουλος, MD, Χειρουργός – Οφθαλμίατρος.

Για να διατηρηθούν υγιή τα μάτια και να διαφυλαχθεί η όραση είναι απαραίτητη η κατανάλωση βασικών τροφίμων, που περιέχουν πολύτιμα θρεπτικά συστατικά, αναφέρει η Αμερικανική Ακαδημία Οφθαλμολογίας (AAO).

Αυτά είναι:

* Σκουροπράσινα λαχανικά. Σπανάκι, λαχανίδα, μαρούλι ρομάνα, μπρόκολο, σέσκουλα κ.ά. είναι πλούσια σε λουτεΐνη και ζεαξανθίνη, δύο αντιοξειδωτικά καροτενοειδή που προστατεύουν από την ηλικιακή εκφύλιση της ωχράς κηλίδας.

* Εσπεριδοειδή. Πορτοκάλια, μανταρίνια, ακτινίδια, λεμόνια περιέχουν βιταμίνη C. Το ίδιο και πολλά άλλα φρούτα και λαχανικά, όπως τα ροδάκινα, οι κόκκινες πιπεριές, οι τομάτες, οι φράουλες, το μπρόκολο κ.λπ. Η βιταμίνη αυτή είναι απαραίτητη για την υγεία των αιμοφόρων αγγείων των ματιών και την προστασία από τον καταρράκτη.

* Φρούτα και λαχανικά με πορτοκαλί χρώμα. Είναι πλούσια σε βήτα-καροτίνη, ένα φυσικό καροτενοειδές που μετατρέπεται στον οργανισμό σε βιταμίνη Α. Πλούσιες πηγές της είναι καρότα, γλυκοπατάτες, βερίκοκα, πεπόνι κ.λπ. Η βιταμίνη Α είναι απαραίτητη για την υγεία δύο βασικών δομών των ματιών: του κερατοειδή χιτώνα και του αμφιβληστροειδή, που βρίσκεται στο πίσω μέρος των ματιών.

* Φασόλια. Όλων των ειδών τα φασόλια, από τα μαυρομάτικα έως τους γίγαντες, περιέχουν ψευδάργυρο, ένα βασικό ιχνοστοιχείο. Άλλες καλές πηγές του είναι τα στρείδια, το άπαχο κόκκινο κρέας, τα πουλερικά, τα εμπλουτισμένα δημητριακά. Ο ψευδάργυρος είναι απαραίτητος για την υγεία του αμφιβληστροειδή χιτώνα των ματιών και την μετάδοση των οπτικών μηνυμάτων στον εγκέφαλο.

* Ψάρια. Σολομός, τόνος, σαρδέλες κ.ά. λιπαρά (παχιά) ψάρια είναι πλούσια σε ωμέγα-3 λιπαρά οξέα, που προστατεύουν από ξηροφθαλμία και γλαύκωμα. Περιέχουν επίσης βιταμίνη D που είναι απαραίτητη για την υγεία της ίριδας των ματιών και την προστασία από την εκφύλιση της ωχράς κηλίδας.

«Αν και η διατροφή είναι αναγνωρισμένη ως ένας από τους πυλώνες για καλή υγεία, δεν υπάρχει επαρκής ενημέρωση για τη σημασία της στη διατήρηση της ακεραιότητας των οφθαλμικών ιστών, της οπτικής οξύτητας και για την πρόληψη των οφθαλμοπαθειών. Ωστόσο η ανεπάρκεια σε θρεπτικά συστατικά ή η ακολούθηση μη ισορροπημένης διατροφής μπορεί να έχει σοβαρές επιπτώσεις στα μάτια, φθάνοντας στο σημείο να απειλήσει την όραση. Αυτό είναι κάτι που πρέπει να γνωρίζει το ευρύ κοινό για να προστατευθεί», καταλήγει ο ειδικός.