Νόσος Lyme: Τι είναι η νόσος από την οποία πάσχει ο Αλέξις Οχάνιαν, σύζυγος της Σερένα Γουίλιαμς

Η νόσος Lyme ή μπορρελίωση από την οποία νοσεί ο 41χρονος συνιδρυτής του Reddit Αλέξις Οχάνιαν, μεταδίδεται από μολυσμένα τσιμπούρια

Με σειρά αναρτήσεων στο X/Twitter ο σύζυγος της Σερένα Γουίλιαμς, Αλέξις Οχάνιαν, αποκάλυψε ότι διαγνώστηκε με τη νόσο Lyme. «Κάνοντας μια πλήρη σειρά σαρώσεων υγείας, τεστ, κ.λπ. και ανακάλυψα ότι έχω τη νόσο Lyme», είπε ο επιχειρηματίας, ο οποίος είναι πατέρας δύο παιδιών που έχει αποκτήσει μαζί με την τενίστρια. «Άγριο. Χωρίς συμπτώματα, ευτυχώς, αλλά θα θεραπευτώ».

Τι είναι η νόσος Lyme

Όπως εξηγούν οι ειδικοί του ΕΟΔΥ, η νόσος Lyme ή μπορρελίωση είναι μία βακτηριακή λοίμωξη που μεταδίδεται από τα τσιμπούρια. Αποτελεί, δε, την πιο διαδεδομένη μεταδιδόμενη λοίμωξη από τσιμπούρια σε εύκρατες περιοχές της Ευρώπης, της Βόρειας Αμερικής και της Ασίας, με αυξανόμενη γεωγραφική κατανομή. Ένα κοινό σύμπτωμα της νόσου είναι το μεταναστευτικό ερύθημα, το πρώιμο δερματικό εξάνθημα της νόσου.

Η μετάδοσή της στον άνθρωπο συμβαίνει μέσω τσιμπήματος από μολυσμένο τσιμπούρι. Ο κίνδυνος μετάδοσης αυξάνεται όσο περισσότερο διαρκεί η προσκόλληση, γι’ αυτό είναι σημαντική η γρήγορη αφαίρεση του κρότωνα από το σώμα κατά τη διάρκεια των πρώτων ωρών.

Η λοίμωξη μπορεί να είναι ασυμπτωματική. Η συμπτωματική λοίμωξη έχει ευρύ φάσμα συμπτωμάτων και εκδηλώσεων, ανάλογα με το στάδιο της λοίμωξης.

Πρώιμες εκδηλώσεις (2-30 ημέρες μετά το τσίμπημα): Το πρώιμο δερματικό εξάνθημα εμφανίζεται σε περίπου 60-90% των περιστατικών. Πρόκειται για ένα ερυθηματώδες εξάνθημα, που εξαπλώνεται σταδιακά περιφερικά, από το σημείο του τσιμπήματος, χωρίς να είναι σημαντικά επηρμένο ή επώδυνο. Εμφανίζεται εντός 2-30 ημερών μετά το τσίμπημα και μπορεί να φτάσει σε διάμετρο έως και 30 εκατοστά. Διαρκεί συνήθως αρκετές εβδομάδες.

Μερικοί ασθενείς μπορεί, επίσης, να έχουν εικόνα συστηματικής «γριπώδους συνδρομής» (αλλά χωρίς σημαντικά αναπνευστικά συμπτώματα), με πυρετό, ρίγος, κεφαλαλγία, κόπωση, αρθραλγίες, μυαλγίες και διογκωμένους λεμφαδένες, που μπορεί να εκδηλωθούν ακόμη και χωρίς εξάνθημα.

Νόσος Lyme: Διάγνωση

Η αρχική διάγνωση είναι συνήθως κλινική. Οι εργαστηριακές εξετάσεις είναι απαραίτητες για να επιβεβαιωθεί η διάγνωση της λοίμωξης σε μεταγενέστερο στάδιο. Τα αντισώματα είναι συνήθως ανιχνεύσιμα εντός 4-8 εβδομάδων από τη μόλυνση

Σε ασθενείς με ύποπτες πρώιμες εκδηλώσεις της νόσου και αρνητικό αρχικό ορολογικό έλεγχο, συνιστάται ο έλεγχος διαδοχικών δειγμάτων ορού. Για την εργαστηριακή ορολογική επιβεβαίωση της λοίμωξης, χρειάζεται να αποσταλούν σε εξειδικευμένο εργαστήριο δύο διαδοχικά δείγματα ορού, ένα στην αρχή της νόσου και ένα μετά από 4-8 εβδομάδες. Ασθενείς με όψιμες εκδηλώσεις είναι σπάνια οροαρνητικοί και συνήθως έχουν πολύ υψηλούς τίτλους αντισωμάτων.

Πώς να προστατευτείτε

Για να απομακρυνθείτε από το ενδεχόμενο επαφής με τσιμπούρια, αποφύγετε περιοχές που μπορεί να υπάρχουν σε πλειονότητα, όπως δάση, λιβάδια, περιοχές με δέντρα, θάμνους, ψηλά χόρτα, σωρούς φύλλων και γενικά πυκνή βλάστηση.

• Όταν πηγαίνετε σε περιοχές όπου μπορεί να υπάρχουν τσιμπούρια:

– Περπατάτε στο κέντρο των μονοπατιών και όχι σε σημεία με βλάστηση

– Φοράτε ρούχα ανοιχτού χρώματος, με μακριά μανίκια, μακριά παντελόνια, ψηλές κάλτσες και κλειστά παπούτσια. Φοράτε γάντια ιδίως όταν αγγίζετε φυτά.

– Βάλτε αντικουνουπικά/ εντομοαπωθητικά σπρέυ ή λοσιόν στο ακάλυπτο δέρμα και πάνω από τα ρούχα

– Μην ξαπλώνετε ή κάθεστε απευθείας στο έδαφος, απλώστε ένα ύφασμα

– Κάντε ντους αμέσως μετά την επιστροφή σας από την ύπαιθρο

• Εάν έχετε ζώα, ρώτησε τον κτηνίατρο πώς να τα προστατεύετε από τα τσιμπούρια και φροντίστε για τον αποπαρασιτισμό τους σε τακτική βάση. Εξετάζετε καθημερινά τα ζώα σας για τσιμπούρια.

• Φροντίστε τον εξωτερικό χώρο του σπιτιού σας, καθαρίστε τον από χόρτα, φύλλα, κλαδιά, παλιά έπιπλα/στρώματα ή απορρίμματα.

Πώς θα καταλάβετε αν έχετε κολλήσει τσιμπούρια

• Ελέγχετε για τσιμπούρια όλο το σώμα, τα ρούχα, τα παιδιά και τα ζώα συχνά, ειδικά όσο είστε στην ύπαιθρο και όταν επιστρέψετε σπίτι. Το τσίμπημα του τσιμπουριού δεν πονάει και μπορεί να μην το καταλάβετε. Τα τσιμπούρια μπορεί να είναι πολύ μικρά και να μοιάζουν με σκούρες φακίδες ή κηλίδες βρωμιάς. Ένας μεγεθυντικός φακός μπορεί να σας βοηθήσει.

Τα τσιμπούρια προτιμούν τα ζεστά και υγρά μέρη του σώματος, τις πτυχώσεις, τις μαλακές και τριχωτές περιοχές. Ψάξτε πιο προσεκτικά στα παρακάτω μέρη: μασχάλες, περιοχή εσώρουχου, ανάμεσα στα πόδια, κάτω από το στήθος, μέσα και γύρω από τα αυτιά, μέσα στον αφαλό, πίσω από τα γόνατα και τους αγκώνες, στα μαλλιά – στο δέρμα του κεφαλιού, γύρω από τα μαλλιά, στον λαιμό, ανάμεσα στα δάκτυλα χεριών και ποδιών, γύρω από τη μέση, σε σημεία που πιέζονται από ρούχα (εσώρουχα, ζώνες, γιακάδες).

• Ελέγχετε προσεκτικά τα ρούχα και τα πανωφόρια σας για τσιμπούρια, συχνά όσο είστε στην ύπαιθρο και ξανά όταν επιστρέψετε στο σπίτι. Αφού επιστρέψετε σπίτι, βγάλτε τα ρούχα, τις κάλτσες και τα παπούτσια σας έξω από το σπίτι και ελέγξτε τα για τσιμπούρια.

Τι να κάνετε αν βρείτε τσιμπούρι στο σώμα σας

Αν βρείτε τσιμπούρι, αυτό θα πρέπει να αφαιρεθεί όσο το δυνατόν πιο γρήγορα και με σωστό τρόπο, με κατάλληλη λαβίδα/ τσιμπιδάκι, από ιατρό ή κάποιον που να γνωρίζει τον σωστό τρόπο. Εάν δεν ξέρετε τον σωστό τρόπο ή δεν έχετε την κατάλληλη λαβίδα, ΜΗΝ βγάζετε μόνοι σας το τσιμπούρι, αλλά πηγαίνετε άμεσα στον ιατρό, στο πιο κοντινό Κέντρο Υγείας ή Νοσοκομείο.

• ΜΗΝ ζουλήξετε, ΜΗΝ σπάσετε, ΜΗΝ συμπιέσετε και ΜΗΝ τρυπήσετε το σώμα του τσιμπουριού (αυτό αυξάνει την πιθανότητα μόλυνσης). Μην πιάνετε το τσιμπούρι με γυμνά χέρια, αλλά πάντα με γάντια.

• Μην βάζετε τίποτε πάνω στο τσιμπούρι (π.χ. αναμμένο σπίρτο, τσιγάρο, βαζελίνη, παραφίνη, πετρέλαιο, λάδι, βερνίκια/μανό νυχιών, υγρό σαπούνι, άλλη ουσία), γιατί έτσι αυξάνεται ο κίνδυνος μόλυνσης.

Πώς αφαιρούμε σωστά ένα τσιμπούρι από το δέρμα

– Με μία κατάλληλη λαβίδα με λεπτά και στενά/ μυτερά άκρα, πιάνετε το τσιμπούρι (το κεφάλι του) όσο πιο κοντά στο δέρμα γίνεται (προσοχή: όχι με τσιμπιδάκια φρυδιών, καθώς έχουν πλατιά άκρα που μπορεί να το ζουλήξουν).

– Τραβάτε το τσιμπούρι προς τα πάνω, αργά και σταθερά, με ήπια δύναμη

-Μην στρίβετε, μην πιέζετε και μην τραβάτε το τσιμπούρι απότομα

– Όπως έχετε πιάσει το τσιμπούρι με τη λαβίδα, τυλίξτε το σε λίγο χαρτί τουαλέτας και πετάξτε το στην τουαλέτα.

– Αφού αφαιρέσετε το τσιμπούρι, καθαρίστε προσεκτικά την περιοχή του τσιμπήματος και τα χέρια σας με σαπούνι και ζεστό νερό και απολυμάνετε την περιοχή με αντισηπτικό (οινόπνευμα ή ιώδιο)

Ορισμένες αρρώστιες που μεταδίδονται από μολυσμένα τσιμπούρια μπορεί να μεταδoθούν (πιο σπάνια) και με την κατανάλωση μη παστεριωμένων γαλακτοκομικών, όπως π.χ. η «κροτωνογενής εγκεφαλίτιδα» (στη χώρα μας έχουν καταγραφεί συνολικά έξι περιστατικά, εκ των οποίων τα τέσσερα το 2021 στη βόρεια και στην κεντρική Ελλάδα).

ΠΗΓΗ: ΕΟΔΥ