Ελλείψεις προσωπικού και επάρκεια φαρμάκων στο επίκεντρο του Άτυπου Συμβουλίου των Υπουργών Υγείας

Οι ελλείψεις προσωπικού και η επάρκεια φαρμάκων απασχόλησαν το Άτυπο Συμβούλιο των Υπουργών Υγείας των κρατών – μελών της Ε.Ε., που διεξήχθη στις Βρυξέλλες, στις 23 & 24 Απριλίου 2024.

Στο Συμβούλιο, το οποίο διοργανώθηκε από τη Βελγική Προεδρία του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, συμμετείχαν μεταξύ άλλων και η Επίτροπος Υγείας κ. Στέλλα Κυριακίδου, ο Δ/ντης του Περιφερειακού Γραφείου του ΠΟΥ στην Ευρώπη κ. Hans Kluge, καθώς και οι Δ/ντές του ECDC και του ΕΜΑ.

Με κεντρικό μήνυμα «Μια Ευρώπη που φροντίζει, προετοιμάζει και προστατεύει», οι Υπουργοί Υγείας είχαν την ευκαιρία να ανταλλάξουν απόψεις για καίρια επίκαιρα θέματα που αφορούσαν:

α) στην κρίση του υγειονομικού δυναμικού, και

β) στη διασφάλιση της τροφοδοσίας φαρμακευτικών προϊόντων στην Ε.Ε.,
ενώ κατά τη διάρκεια του επίσημου γεύματος συζητήθηκε η ανάγκη εστίασης στην πρωτογενή πρόληψη στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Σχεδίου κατά του Καρκίνου (Europe Beating Cancer Plan).

Ελλείψεις προσωπικού: Τι είπε ο Άδωνις Γεωργιάδης

Αναφορικά με το υγειονομικό ανθρώπινο δυναμικό, ο κ. Γεωργιάδης, συνεχάρη τη Βελγική Προεδρία για την επιλογή του θέματος προς συζήτηση, χαρακτηρίζοντας την κρίση του υγειονομικού δυναμικού ως «μία από τις πιο πιεστικές προκλήσεις για τα συστήματα υγείας αλλά και την κοινωνία γενικότερα» ενώ επεσήμανε πως βρισκόμαστε σε μια νέα εποχή που χαρακτηρίζεται από άνευ προηγουμένου τεχνολογικές εξελίξεις με εξελισσόμενες ανάγκες υγειονομικής περίθαλψης, και συνεπώς αντιμέτωποι με ελλείψεις, γεωγραφικές ανισότητες και αναντιστοιχίες δεξιοτήτων που απειλούν τα θεμέλια των συστημάτων υγείας.

Ο Υπουργός Υγείας υπογράμμισε πως τα Κράτη – Μέλη δεν μπορούν να μείνουν αδρανή, επισημαίνοντας ότι η συνεργασία για την αντιμετώπιση της κρίσης αυτής σε ευρωπαϊκό επίπεδο αποτελεί σημαντικό πυλώνα, καθώς θα είναι προς το κοινό όφελος η ανάπτυξη και η διατήρηση επαρκούς και κατάλληλα εκπαιδευμένου υγειονομικού ανθρώπινου δυναμικού ώστε να διασφαλίζεται η προστασία των πολιτών σε υψηλής ποιότητας υπηρεσίες υγείας και υγειονομικής περίθαλψης.

Για τους ανωτέρω λόγους ο κ. Γεωργιάδης επεσήμανε πως:

• Ο στρατηγικός σχεδιασμός και η ανάπτυξη μοντέλων για την πρόβλεψη των μελλοντικών αναγκών σε υγειονομικό δυναμικό είναι απαραίτητες προϋποθέσεις για τη διασφάλιση της βιωσιμότητας των υπηρεσιών υγείας, οι οποίες θα πρέπει να ευθυγραμμίζονται με τις ανάγκες υγείας του πληθυσμού, διότι έτσι «θα μπορούμε να προβλέψουμε και να ανταποκριθούμε στις μελλοντικές ανάγκες στελέχωσης, διασφαλίζοντας επαρκές προσωπικό για την κάλυψη αυτών των αναγκών».

• Η ενίσχυση της συνεχούς εκπαίδευσης και κατάρτισης των επαγγελματιών του τομέα της υγείας είναι ουσιαστικής σημασίας με τη δημιουργία κοινών προγραμμάτων κατάρτισης και την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών μεταξύ των Κρατών Μελών.

• Η προώθηση πολιτικών με στόχο την αύξηση των επιπέδων ικανοποίησης από την εργασία, τη μείωση της εξουθένωσης και την ενίσχυση της επαγγελματικής ευημερίας των επαγγελματιών υγείας θα πρέπει να αποτελεί προτεραιότητα. Αυτό θα μπορούσε να επιτευχθεί με τη δημιουργία προγραμμάτων στήριξης και τη βελτίωση των συνθηκών εργασίας.

Επάρκεια στα φάρμακα

Ως προς το θέμα της διασφάλισης της τροφοδοσίας φαρμακευτικών προϊόντων στην Ε.Ε., ο κ. Υπουργός, υπενθύμισε πως η Ελλάδα μαζί με άλλα 22 Κράτη Μέλη είχαν υπογράψει το non-paper του Bελγίου, που εστίαζε στο πρόβλημα των ελλείψεων, προτείνοντας τρόπους ενίσχυσης της ασφάλειας εφοδιασμού φαρμάκων στην Ευρώπη. Συμφώνησε, δε, με την σύσταση των προτεινόμενων 4 υποομάδων, ήτοι:

α) παραγωγική ικανότητα στην Ε.Ε.
β) διαφοροποίηση της εφοδιαστικής αλυσίδας και διεθνής συνεργασία,
γ) στρατηγική αποθήκευση και κοινές προμήθειες, και
δ) ανταλλαγή δεδομένων και διαφάνεια.

Πρόσθεσε μάλιστα πως ότι οι προτεινόμενες αλλαγές που περιλαμβάνονται στο πακέτο αναθεώρησης της νομοθεσίας της Ε.Ε. για τα φαρμακευτικά προϊόντα, όπως τα ρυθμιστικά πλαίσια «sandboxes» και η επαναστόχευση φαρμάκων, ενδέχεται να είναι πολύ χρήσιμες στο πλαίσιο αυτό.

Για το ζήτημα των αποθεμάτων σε φάρμακα, ο κ. Γεωργιάδης ανέφερε πως στην Ελλάδα δεν έχουν ληφθεί εθνικές πρωτοβουλίες για δημιουργία αποθεμάτων, ωστόσο σύμφωνα με την εθνική νομοθεσία, οι Κάτοχοι Άδειας Κυκλοφορίας πρέπει να διαθέτουν το απαραίτητο απόθεμα προϊόντος για την τροφοδοσία της αγοράς για τουλάχιστον 3 μήνες. Επιπλέον, δήλωσε ανοικτός στη διερεύνηση των δυνατοτήτων δημιουργίας αποθεμάτων στην Ε.Ε. βάσει προσδιορισμένων αναγκών, που, όπως επεσήμανε, θα πρέπει να διέπονται από την Αρχή της Αλληλεγγύης.

Σχετικά με τα κριτήρια για τις δημόσιες προμήθειες φαρμάκων, ενημέρωσε ότι στην Ελλάδα οι δημόσιες προμήθειες φαρμακευτικών προϊόντων για νοσοκομεία βασίζονται σε διαδικασία πολλών αναδόχων «multi-tendering». Όπως εξήγησε, αυτή η πρακτική, που αναφέρεται ήδη στην έκθεση της Ε.Ε. για τις βέλτιστες πρακτικές για τις δημόσιες συμβάσεις, εισήχθη σχεδόν πριν από μια δεκαετία και έχει αποδειχθεί ότι διασφαλίζει τη σταθερή τροφοδοσία ενώ αποσοβεί τον κίνδυνο υπερβολικής εξάρτησης από έναν μόνο προμηθευτή, γεγονός, που θα μπορούσε να θεωρηθεί χρήσιμο και από τη σκοπιά της ενίσχυσης της παραγωγής και της ανθεκτικότητας στην Ε.Ε.

Κλείνοντας την παρέμβασή του, ο κ.Γεωργιάδης επεσήμανε πως ο τομέας της Υγείας, και ειδικότερα η βιοφαρμακευτική βιομηχανία, αντιστοιχεί σε έναν από τους πιο στρατηγικούς πυλώνες για τη χάραξη πολιτικής της Ε.Ε., προσφέροντας προοπτικές βελτίωσης τόσο των αποτελεσμάτων υγείας του πληθυσμού όσο και των επιδόσεων της οικονομίας σε όλα τα κράτη μέλη. Τέλος, υπογράμμισε πως μόνο η από κοινού δράση θα αποτρέψει τα προβλήματα στην αλυσίδα εφοδιασμού κρίσιμων φαρμάκων, διαφυλάσσοντας παράλληλα τη διαθεσιμότητα κρίσιμων δραστικών φαρμακευτικών συστατικών, με στόχο την αύξηση της Στρατηγικής Αυτονομίας της Ε.Ε. προς όφελος των πολιτών.